Op 12 augustus 2014 is het precies 100 jaar geleden dat één van de eerste ambtenaren van Douane en Accijnzen omkwam in WO I. Bij het plaatsje Halen kwam het op 12 augustus 1914, ruim een week na de brutale Duitse inval, tot een grootschalig treffen toen twee vijandelijke cavaleriedivisies de linie aan het riviertje De Gete probeerden te doorbreken met het oog op het uitvoeren van verkenningen tot diep in de Belgische achterhoede. Het liep echter uit op een fikse bloedneus voor de trotse Duitse ruiterij. Ook de Belgen, vooral infanteristen van de inderhaast toegesnelde 4e Gemengde Brigade, leden ernstige verliezen. Halen werd een moeizaam bevochten en holle overwinning voor het Belgische leger.
Bij de naar schatting 170 gesneuvelden aan onze zijde vond men dus minstens één douanier, de 28-jarige Maurice Claerman die werkte in het entrepot te Antwerpen. Hij was bij het uitbreken van de oorlog terug opgeroepen voor het leger en werd als korporaal bij het 4e Linieregiment ingedeeld. Zijn eenheid verloor overigens ruim 100 gesneuvelden tijdens de “Slag der Zilveren Helmen” zoals het treffen al snel werd aangeduid. Een verwijzing naar de achtergebleven hoofddeksels na de doldrieste, mislukte charges van de Duitse ruiterij. Maurice was één van de mannen die dodelijk werden geraakt toen een evenzeer overhaaste Belgische tegenaanval rond het plaatsje Velpen vastliep in het kruisvuur van de Duitse mitrailleurs. Hij rust nog steeds tussen tientallen strijdmakkers op de militaire begraafplaats aldaar.
Momenteel werken we volop aan een project rond D&A en de grenstijdens de Eerste Wereldoorlog. Hierbij plannen we onder andere een tentoonstelling, een artikelenreeks en een lezing. Het is tevens de bedoeling om een gegevensbestand te maken met alle ambtenaren van de toenmalige Administratie van de Directe Belastingen, Douane en Accijnzen die toen zijn omgekomen.
Iedereen die ons dan ook informatie en/of interessant materiaal (foto’s, archiefstukken of objecten) kan bezorgen – al dan niet in bruikleen - over een voorouder-douanier in militaire dienst, de werking van onze administratie tijdens de bezetting, de Dodendraad, ambtenaren in het verzet en dergelijke, kan ons contacteren op douanemuseum@minfin.fed.be of 0257/58101.